Gumanitar yordam

MA’LUMOT

Favqulodda yordam sohasida hamkorlik doirasida favqulodda vaziyatlar vazirligi qutqaruvchilari 1999 yil avgust oyida Turkiyaninig Sakariya sharida (Istanbul shahridan 150 km) avariya-qutqaruv ishlarini olib borishda ishtirok etishdi. 300 kv. kmdan ortiq maydonni egallagan shaharda uylarning 80 % atrofida vayron bo’lgan. Fojia joyida bo'lgan davrda 210 vayron bo’lgan binolar tekshirildi, ularning yiqilishi haqida axborot beruvchi maxsus belgilar qo’yib chiqildi, halok bo'lganlarning 8 jasadlari vayronalardan chiqarildi. Shaharning 150 nafar aholisiga shaxsiy buyumlar, hujjatlar va qimmatbaho buyumlar uylarining xarobalari ostidan olish bo'yicha yordam ko'rsatildi. Sakariya shahridagi 530 aholiga tibbiy yordam ko'rsatildi, shuningdek, shahar shifoxonasida bir qator murakkab operatsiyalarni amalga oshirishda yordam ko'rsatildi. Shuningdek, qutqaruvchilar jabrlangan aholi uchun chodir shaharlarini barpo etish, favqulodda vaziyatlarda harakat qilishga o'rgatish, o'z - o'zini va o'zaro yordam ko'rsatish bo'yicha yordam ko'rsatdilar. Ushbu ishlarni muvaffaqiyatli amalga oshirish bilan birga shuningdek, O'zbekiston Qizil Yarim Oy Milliy jamiyati tomonidan uchta maxsus avariya-qutqaruv mashinasi, avtonom elektr stansiyasi, kichik o'lchamli ko'taruvchi va o'yuvchi gidravlik mexanizmlar, zarur tibbiy asbob-uskunalar va dori-darmonlar bilan zarar ko'rgan shahar aholisiga gumanitar yordam ko'rsatildi. 2001 yilning mart oyi boshida suv toshqini oqibatida Ukrainaning g'arbiy qismida suv bosgan hududlar paydo bo'ldi. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001-yil 15-martdagi farmoyishiga ko'ra, O'zbekiston Respublikasi tomonidan Ukraina aholisiga insonparvarlik yordami ko'rsatildi. 2003 yil 26 dekabr kuni Eron Islom Respublikasi Kirmon viloyatining Bam shahrida 6,3 balli zilzila sodir bo'ldi, unda 35 ming kishi halok bo'ldi va 22 mingdan ortiq kishi jarohatlandi. Tarixiy shaharning loy binolarining 90% atrofida vayron qilingan. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003 yil 26 dekabrdagi farmoyishi bilan 2003 yil 30 dekabr kuni O'zbekiston tomonidan Eron Islom Respublikasiga 13 tonna gumanitar yordam ko'rsatildi. 2005 yil 8 oktyabr kuni Pokistonning Shimoliy hududlarida (Islomoboddan 95 km shimolda) zilzila sodir bo'ldi va natijada 2,5 milliondan ortiq kishi jarohatlandi. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 11-oktabrdagi farmoyishiga ko'ra, O'zbekiston tomonidan Pokiston aholisiga 48 997 916 ming so'mlik 40 597 kg yuk (jumladan, lager chodirlari, USB-56, UST-56 chodirlari va paxta adyollari) insonparvarlik yordami ko'rsatildi. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori asosida "Zilziladan zarar ko'rgan Qirg'iziston Respublikasi aholisiga insonparvarlik yordami ko'rsatish to'g'risida" 2008-yil 8-oktabrdagi FVV O'zbekiston Respublikasi gumanitar yukni yuklash, yetkazib berish va Qirg'iziston Respublikasiga o'tkazish bo'yicha muvofiqlashtirildi va amalga oshirildi. O'zbekiston tomonidan Qirg'iziston Respublikasida jami 201 000 AQSh dollari miqdorida 393 225 kg gumanitar yordam ko'rsatildi. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining topshirig'iga asosan 2009 yil 22 may kuni favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan insonparvarlik yuklarini Tojikiston Respublikasiga yuklash, yetkazib berish va o'tkazish ishlarini muvofiqlashtirish tashkil etildi. Jami O'zbekiston tomonidan Tojikistonga 1 229 000 kg gumanitar yordam (20 vagon) topshirildi. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2010 yil 23 apreldagi farmoyishiga asosan, favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan insonparvarlik yuklarini Qirg'iziston Respublikasi aholisiga yuklash, yetkazib berish va o'tkazish ishlarini muvofiqlashtirish tashkil etildi va amalga oshirildi. Jami O'zbekiston tomonidan Qirg'izistonga 74287,87 AQSh dollari qiymatidagi 400 000 kg gumanitar yordam (11 vagon) topshirildi. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 20 avgustdagi topshirig'iga asosan O'zbekiston Respublikasi FVV tomonidan ko'p miqdorda yog'ingarchilik oqibatida jabrlangan Pokiston Islom Respublikasi aholisiga insonparvarlik yuklarini yuklash, yetkazib berish va o'tkazish ishlarini muvofiqlashtirish tashkil etildi va amalga oshirildi. O'zbekiston tomonidan Pokiston aholisiga 155 239,9 AQSh dollari qiymatidagi 37 219 kg gumanitar yordam ko'rsatildi. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2011 yil 22 martdagi farmoyishiga asosan O'zbekiston Respublikasi tomonidan Yaponiya aholisiga insonparvarlik yordami ko'rsatildi, jami 14 800 kg yuk qiymati 202 107 AQSh dollari. Xususan, FVVdan 168 240 AQSh dollari (200 k-t chodirlar va 2000 dona adyol) miqdorida 10 800 kg gumanitar yordam ajratildi. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 7 martdagi 02.03.2017 yildagi farmoyishiga muvofiq O'zbekiston Respublikasi FVV delegatsiyasi Pomir tog'li hududlarida katta qor ko'chkilari oqibatida tabiiy ofatlardan jabrlanganlarga Tojikiston Respublikasiga gumanitar yordam ko'rsatishni amalga oshirdi. O'zbekiston Respublikasi favqulodda vaziyatlar vazirligi tojik tomoniga yuklarni shakllantirish, yetkazib berish va topshirish ishlarini muvofiqlashtirishni ta'minladi. Qo'shni davlat xalqiga berilgan gumanitar yuklarning umumiy hajmi 60 tonnani tashkil etdi. U oziq-ovqat, dori-darmon, qurilish materiallari, ko'mir, issiq kiyim va boshqa zarur narsalarni o'z ichiga olgan. Xorijiy davlatlarning koronavirus tarqalishiga qarshi kurashish harakatlarini qo’llab-quvatlash hamda uni bartaraf qilish maqsadida O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining farmoyishiga asosan 2020 yilning fevral-may oylari davomida Ozarbayjon Respublikasiga (1,7 mln. AQSh dollari), Afg’oniston Islom Respublikasiga (4,7 mln. AQSh dollari), Belarus Respublikasiga (2,2 mln. AQSh dollari), Vengriyaga (1000 AQSh dollari), Qirg’iziston Respublikasiga (3,1 mln. AQSh dollari), Xitoy Xalq Republikasiga (1,8 mln. AQSh dollari), Eron Islom Respublikasiga (6,6 ming AQSh dollari), Rossiya Federatsiyasiga (18,9 mln. AQSh dollari) va Tojikiston Respublikasiga (27 mln. AQSh dollari) miqdordagi tibbiyot niqoblari, doka, test -sistemalari, himoya kombinezonlari, oziq-ovqat mahsulotlari, qurilish mollari va boshqalardan iborat insonparvarlik yordami jo’natildi.

MA’LUMOT

O‘zbekiston Respublikasi FVVning 24 nafar qutqaruvchilari 1999 yil 23 avgust kunidan ikki hafta davomida Turkiyaning (Istambul shahridan 150 km.) Sakariya shahrida avariya – qutqaruv ishlari va insonparvarlik yordami to‘g‘risida.

Sakariya shahrining 330 km2 maydonida joylashgan 80% uylar vayron bo‘lgan.

Qutqaruv tadbirlarni bajarish mobaynida 210 ta vayron bo‘lgan binolarni buzilishiga ruhsat beruvchi maxsus belgilar o‘rnatilib chiqilgan, vayronagarchiliklar ostida qolib ketgan 8 nafar insonni murdasi olib chiqilgan. 150 nafar insonlarni shaxsiy xujjatlarini va qimmatbaho buyumlarini olib chiqib berishgan. 530 nafar insonlarga tibbiy yordam ko‘rsatilgan, shuningdek bir qator murakkab jarrohlik ishlarni amalga oshirishgan. Qutqaruvchilar jabrlangan aholi uchun chodirli shaharchalarni yaratib, favqulodda vaziyatlarda harakat qilishga o‘rgatish ishlarini amalga oshirishgan.

Amalga oshirilgan ishlarni muvoffaqiyati u yerga olib borilgan 3 ta maxsus avariya qutqaruv mashinalari, avtonom elektr stansiyasi, qirqadigan va ko‘taradigan qutqaruv asboblari, tibbiyot uskunalari va dori-darmonlar, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Qizil Yarim oy uyushmasi tomonidan olib borilgan insonparvarlik yordamlaridir.

2001 yilning mart oyi boshlarida suv toshqini natijasida Ukrainaning g‘arbi suv ostida qolib ketgan. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 15 martdagi  № 135-f – sonli Farmoyishiga asosan, Ukraina halqiga insonparvarlik yordami ko‘satildi, shu jumladan 29 020 550 ming. So‘mlik 28 476 kg. yordam  yuki olib borilgan. FVVdan 9 095 798 ming so‘mlik 1550 kg. insonparvarlik yordami olib borilgan (50 dona krovat, 100 dona rezina etik).

2003 yil 26 dekabr kuni Eron Islom Davlatining Bam provinsiyasida Rixter shkalasida (6.3 ballik) zilzila sodir bo‘lishi natijasida 35 ming inson halok bo‘lgan va 22 ming kishi jarohatlangan. 90% tarixiy obidalar vayron bo‘lgan.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003 yil 26 dekabrdagi 785-f-sonli Farmoyishiga asosan, Eron Islom Davlatiga 2003 yil 30 dekabr kuni 13 000 kg. insonparvarlik yordami ko‘satildi.

2005 yil 8 oktyabr kuni soat 8:50 da Pokiston davlatining janubida Rixter shkalasi bo‘yicha 8 ballik zilzila sodir bo‘lishi natijasida 2.5-2.7 mln. kishi jabrlangan. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005 yil 11 oktyabrdagi  460-f-sonli Farmoyishiga asosan, Pokiston xalqiga insonparvarlik yordami ko‘satildi, shu jumladan 48 997 916 ming so‘mlik, 40 597 kg. yordam  yuki olib borilgan. FVVdan 17 049 957 ming so‘mlik, 17 820 kg. insonparvarlik yordami olib borilgan (150 to‘plam - lager chodirlari, USB-56 rusumli - 21 to‘plam - chodir, UST-56 rusumli – 20 to‘plam - chodir, 200 dona to‘shak).

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 18 avgustdagi PQ-945-sonli Qaroriga asosan, O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan 250 000 AQSH dollar qiymatga ega bo‘lgan 280 780 kg. insonparvarlik yuklarini Shimoliy Osetiyaga etkazish bo‘yicha muvofiqlashtirish ishlari amalga oshirilgan.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 8 oktyabrdagi “Qirg‘iziston Respublikasi aholisiga insonparvarlik yordam berish to‘g‘risida”gi PQ-976-sonli Qaroriga asosan, 201 000 AQSH dollar qiymatga ega bo‘lgan 393 225 kg. insonparvarlik yuklarini Qirg‘iziston Respublikasi aholisiga etkazish bo‘yicha muvofiqlashtirish ishlari amalga oshirilgan.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2009 yil 22 maydagi №976-f-sonli Farmoyishiga asosan, O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan 1 229 000 kg. 20 ta vagonda insonparvarlik yuklarini Tojikiston Respublikasi aholisiga etkazish bo‘yicha muvofiqlashtirish ishlari amalga oshirilgan.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2010 yil 23 apreldagi 264-f-sonli Farmoyishiga asosan, O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan 74287.87 AQSH dollar qiymatga ega bo‘lgan 400 000 kg. (11 vagonda) insonparvarlik yuklarini Qirg‘iziston Respublikasi aholisiga etkazish bo‘yicha muvofiqlashtirish ishlari amalga oshirilgan.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 20 avgustdagi 549-f-sonli Farmoyishiga asosan, O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan 155 239.9 AQSH dollar qiymatga ega bo‘lgan 37 219 kg. insonparvarlik yuklarini Pokiston Islom Respublikasi aholisiga etkazish bo‘yicha muvofiqlashtirish ishlarini amalga oshirilgan.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2011 yil 22 martdagi 144-f-sonli Farmoyishiga asosan, O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan 168 240 AQSH dollar qiymatga ega bo‘lgan 10 800 kg. (200 to‘plam chodir va 2000 dona ko‘rpa) insonparvarlik yuklarini Yaponiya aholisiga etkazish bo‘yicha muvofiqlashtirish ishlari amalga oshirilgan.

O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 7 martdagi 02.03.2017 yildagi farmoyishiga muvofiq O'zbekiston Respublikasi FVV delegatsiyasi Pomir tog'li hududlarida katta qor ko'chkilari oqibatida tabiiy ofatlardan jabrlanganlarga Tojikiston Respublikasiga gumanitar yordam ko'rsatishni amalga oshirdi. O'zbekiston Respublikasi favqulodda vaziyatlar vazirligi tojik tomoniga yuklarni shakllantirish, yetkazib berish va topshirish ishlarini muvofiqlashtirishni ta'minladi. Qo'shni davlat xalqiga berilgan gumanitar yuklarning umumiy hajmi 60 tonnani tashkil etdi. U oziq-ovqat, dori-darmon, qurilish materiallari, ko'mir, issiq kiyim va boshqa zarur narsalarni o'z ichiga olgan.